Samorząd uczniowski
Dobry samorząd uczniowski to taki, w którym jak największa grupa uczniów i uczennic czuje, że ma lub może mieć wpływ na to, co dzieje się w szkole. Dobry samorząd to samorząd słuchający – umożliwiający wszystkim uczniom i uczennicom zaangażowanie się lub wyrażanie swojej opinii.
W Centrum Edukacji Obywatelskiej od 2008 roku proponujemy programy edukacyjne, które mają wzmacniać tak rozumianą samorządność uczniowską.
Publikacja
Standardy dobrego samorządu uczniowskiego
W publikacji 'Szkoła demokracji – przewodnik po programie” znajdziesz standardy dobrego samorządu uczniowskiego, ćwiczenia, materiały i narzędzia do wykorzystania dotyczące włączania i angażowania uczniów i uczennice w życie szkoły.
Czym jest samorząd uczniowski?
Samorząd uczniowski jako jednym z 4 organów szkoły, obok dyrektora, rady pedagogicznej i rady rodziców, zrzeszającym wszystkich uczniów i uczennice szkoły, posiadającym uchwalony przez ogół uczniów regulamin regulujący sposób wyboru i działania organów samorządu. Prawo oświatowe nie daje samorządowi zbyt wielu twardych kompetencji – w większości spraw jest zależny od zgody dyrekcji szkoły.
Samorząd uczniowski jako jednym z 4 organów szkoły, obok dyrektora, rady pedagogicznej i rady rodziców, zrzeszającym wszystkich uczniów
i uczennice szkoły, posiadającym uchwalony przez ogół uczniów regulamin regulujący sposób wyboru i działania organów samorządu. Prawo oświatowe nie daje samorządowi zbyt wielu twardych kompetencji – w większości spraw jest zależny od zgody dyrekcji szkoły. .
Samorządność jest metodą edukacyjną i wychowawczą, zakładającą, że samostanowienie o sobie i oddawanie odpowiedzialności młodym ludziom pozwala wykształcić wiele postaw i umiejętności niemożliwych do przekazania innymi sposobami (odpowiedzialność za swoje otoczenie, gotowość do współpracy z innymi, zaufanie do innych ludzi, umiejętność wyrażania swojego zdania, itp.). Dzięki dobrze wprowadzonej i realizowanej samorządności nauczyciele mogą realizować wiele celów edukacyjnych i zapisów podstawy programowej.
Główne wyzwania dla dobrej samorządności uczniowskiej to:
- ograniczenie samorządu uczniowskiego do grona kilku-kilkunastu uczniów - reprezentantów, podczas gdy większość społeczności szkolnej nie czuje się częścią SU i nie wie, jak może wpływać na to, co dzieje się w szkole;
- postrzeganie przez uczniów działań podejmowanych przez władze SU jako inicjowane przez dorosłych - przez co nie mają oni poczucia, że jest to instytucja, która realnie ich reprezentuje
- pozorność włączania uczniów w podejmowanie decyzji - pytanie się o zdanie tylko wybranych uczniów, w sprawach błahych, nie branie pod uwagę zebranych opinii, itp. to tylko niektóre grzechy dorosłych zajmujących się samorządnością
- ograniczenie sfery działań SU do akcji charytatywnych i działań pozalekcyjnych - przez co nie ma on możliwości wpływać na to, co jest kluczowe dla uczniów - jak działa szkoła, jak są uczeni i oceniani, jak wygląda przestrzeń szkolna, itp.
Samorząd uczniowski nie jest kółkiem zainteresowań ani grupą odpowiedzialną za animację szkolnych imprez i wydarzeń. Samorząd jest demokratyczną instytucją mającą zapewniać wszystkim uczniom możliwość wpływania na to, jak wygląda i działa szkoła.
W naszych działaniach pokazujemy jak można sprawić, żeby samorząd uczniowski był właśnie taką instytucją. Zapraszamy do zapoznania się z materiałami, żeby zobaczyć jak można to osiągnąć!
Pomocne materiały
Przewodnik
Samorząd uczniowski. Przewodnik dla dyrektorów
Praktyczne informacje dla dyrektorów szkół dotyczące tego jak zorganizować samorządność uczniowską w szkole. W publikacji przedstawiono koncepcje samorządności uczniowskiej oraz refleksję nad sposobami angażowania się uczniów w życie szkoły.
